Partia Jarosława Kaczyńskiego kluczowe elementy swojej polityki zawarła w programie ,,Bezpieczna Polska”. To tam jest zawarte bezpieczeństwo w programie PiS. Nie zabrakło tam wizji ochrony państwa. Poprzez politykę retrospektywną odwoływano się do krytyki strategicznych decyzji rządów PO-PSL. Ugrupowanie przedstawiło najważniejsze osiągnięcia w dziedzinie bezpieczeństwa, które rozumie w wieloraki sposób. Myślą przewodnią jest odwołanie do spuścizny Lecha Kaczyńskiego, a nawet Józefa Piłsudskiego. Autorzy przedstawili propozycje na przyszłość w formie ,,perspektyw do 2031 roku”.
Wybory parlamentarne odbędą się już 15 października. Do Sejmu wystartuje 6 komitetów ogólnopolskich. Takich komitetów, które zarejestrowały listy wyborcze we wszystkich 41 okręgach wyborczych. Warto zauważyć, że mylnie do grona takich komitetów zalicza się Polska Jest Jedna. Partia ta zarejestrowała komitety w więcej niż połowie okręgów, a to oznacza jedynie, że dalsze listy mogła zgłaszać bez podpisów.
- Koalicja Obywatelska PO .N Zieloni,
- Trzecia Droga (sojusz PSL i Polski 2050),
- Bezpartyjni Samorządowcy,
- Konfederacja Wolność i Niepodległość,
- Nowa Lewica,
- Prawo i Sprawiedliwość (PiS, Suwerenna Polska, Kukiz’15, Republikanie).
W artykule przeanalizowaliśmy program wyborczy Prawa i Sprawiedliwości. Poświęcamy temu oddzielny artykuł, ponieważ inicjatorzy ,,Bezpiecznej Polski” – tak brzmi nazwa programu, kwestii bezpieczeństwa poświęcili dość obszerny segment. W kolejnych publikacjach skupimy się na pozostałych ugrupowaniach.
Bezpieczeństwo w programie PiS – to psychologia!
W obliczu wojny na Ukrainie oraz kryzysu imigranckiego na granicy polsko-białoruskiej, wywołanego przez reżim Aleksandra Łukaszenki temat szeroko pojętego bezpieczeństwa jest wykorzystywany w kampanii wyborczej. Niestabilna sytuacja za naszymi wschodnimi granicami niejako naturalnie wymusiła na aktorach politycznych notoryczne odwoływanie się kwestii bezpieczeństwa. Dlatego bezpieczeństwo w programie PiS musiało się znaleźć. Nie jest to przypadek. W piramidzie potrzeb Maslowa potrzeba bezpieczeństwa znajduje się tuż po potrzebach fizjologicznych.
Zobacz także: Czy Kosowo jest państwem? Spór o niepodległość republiki
Potrzeby wg Maslowa w obszarze bezpieczeństwa można podzielić na trzy kategorie:
- bezpieczeństwo ekonomiczne, polegające na posiadaniu pracy, zapewniającej godne życie,
- bezpieczeństwo osobiste, dzięki któremu człowiek czuje się pewnie w każdych okolicznościach: w domu, w pracy, na ulicy i nie obawia się np. przemocy w rodzinie, zamachów, wojny, kataklizmów itp.,
- bezpieczeństwo zdrowotne (dostęp do służby zdrowia i leków).
Dopiero po spełnieniu potrzeb fizjologicznych oraz potrzeby bezpieczeństwa pojawiają się kolejne potrzeby. Człowiek potrzebuje bezpieczeństwa aby osiągnąć poczucie stabilności życiowej dla siebie jak i najbliższych.
Nie da się ukryć, że kampania Prawa i Sprawiedliwości w głównej mierze opiera się na bezpieczeństwie. Partia rządząca od samego początku kampanii wykreowała narrację konfrontacyjną z Platformą Obywatelską. W produkowanych materiałach wyborczych działacze PiS przywołują dawne cytaty i decyzje polityków opozycji, zwłaszcza Platformy w sprawie przymusowej relokacji migrantów, rozbrajania armii, likwidacji posterunków policji. Wypominają również skrajną nieodpowiedzialność posłów opozycji podczas kulminacyjnego punktu kryzysu na granicy z Białorusią m.in głosowanie przeciw budowie zapory.
Bezpieczeństwo w programie PiS, a rosyjskie wpływy
Nie bez przyczyny na potrzeby kampanii wyborczej rozpoczęto pracę nad powołaniem komisji badającej rosyjskie wpływy. Nawet emisja serialu dokumentalnego ,,Reset” odwołuje się wprost do taktyki wyborczej PiS. Partia Jarosława Kaczyńskiego prowadzi politykę retrospektywną, dążąc do dyskredytacji lidera Platformy, byłego premiera Donalda Tuska. Wszystko ma jeden cel, doprowadzić do tego, że Tusk w oczach wyborców będzie postrzegany jako zagrożenie dla bezpieczeństwa Rzeczpospolitej. Stąd właśnie spoty wyborcze o wymownych tytułach jak np. ,,Tusk=inwazja nielegalnych migrantów”.
Zobacz także: Archipelag Polskości. Stowarzyszenie Racja na jednej scenie z największymi organizacjami w Polsce
Program wyborczy Prawa i Sprawiedliwości wprost odwołuje się do bezpieczeństwa – ,,Bezpieczna Przyszłość Polaków”, które pojawia się wśród naczelnych zasad programowych ugrupowania. Autorzy podkreślają, że koniecznym warunkiem utrzymania wspólnoty zbudowanej na fundamencie godności, wolności, solidarności i równości, który jednocześnie chroni rodzinę i zapewnia trwanie Narodowi, jest bezpieczeństwo. Zastosowano tu odwołanie do tragicznej historii Polski, w związku z czym: ,,zapewnienie bezpieczeństwa Narodowi stanowi najwyższy obowiązek spoczywający na nas wszystkich“. Formacja rządząca pojęcie bezpieczeństwa rozumie wielowarstwowo:
“(…) bezpieczeństwo militarne, życia i mienia obywateli, energetyczne, gospodarcze, socjalne czy zdrowotne. W każdym z tych aspektów bezpieczeństwo dotyczy zapewnienia przetrwania, egzystencji i przyszłości wszystkim Polakom oraz całej wspólnocie narodowej.”
Bezpieczeństwo w programie PiS i polityka retrospektywna
Klasycznym zabiegiem stosowanym przez PiS jest na zasadzie kontrastu przywoływanie decyzji rządów koalicji PO-PSL. Rozdział ,,Nasze osiągnięcia” rozpoczyna się od wymienienia postanowień w dziedzinie bezpieczeństwa w latach 2007-2015. Zostały zredagowane w ten sposób, aby uwypuklić ich negatywny charakter.
Zarzucono rządowi PO–PSL, że prowadził politykę klientelistyczną, podporządkowywał interesy Unii Europejskiej wizji niemiecko-francuskiej czy realizował politykę resetu w stosunkach z Rosją i Niemcami. Przywołano kilka kontrowersyjnych decyzji, takich jak likwidacja 629 różnych jednostek Sił Zbrojnych RP, co przekładało się na stosunkowo niską liczebność armii – 95 tysięcy. Skrytykowano strategię obrony na Wiśle. Według autorów programu PiS wiązałoby się z oddaniem niemal połowy kraju na ,,pastwę wroga, pozostawienie ludu na pastwę losu”.
Partia rządząca zapisała w programie, że jest jedynym stronnictwem politycznym, które od momentu powstania nie myliło się w diagnozach geopolitycznych, dotyczących zarówno rosyjskiego imperializmu, jak i niemiecko-rosyjskiej wizji sojuszu kontynentalnego mającego dominować nad narodami Europy Środkowo-Wschodniej.
Odwoływanie się do dziedzictwa Lecha Kaczyńskiego i Józefa Piłsudskiego
,,Intelektualnym fundamentem naszej polityki jest doktryna śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego i wypływające z jej założeń działania – zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i międzynarodowym. Wyrażała się w realistycznej diagnozie sytuacji Polski i jej uwarunkowań u progu XXI w. Podstawowym kierunkiem polityki wschodniej było otoczenie Rosji siecią ropociągów i gazociągów, które uniezależniałyby
państwa Europy Środkowo-Wschodniej od potencjalnego szantażu energetycznego ze strony Kremla. Śp. Prezydent Lech Kaczyński prowadził w związku z tym aktywną politykę konsolidującą region oraz nawiązującą relacje polityczno-gospodarcze z państwami Azji Środkowej i Kaukazu”
Partia odwołuje się do dziedzictwa myśli politycznej Lecha Kaczyńskiego, wedle której polityka wschodnia prowadziła do wzrostu znaczenia Polski na Zachodzie. Projektowane projekty energetyczne prowadziły również do zwiększenia niezależności politycznej dawnych radzieckich republik względem Rosji. Twórcy programu odwołują się do dziedzictwa Józefa Piłsudskiego, który prowadził politykę
„licytowania polskich spraw wzwyż” (nie po raz pierwszy w retoryce PiSu mamy do czynienia z gloryfikowaniem dziedzictwa sanacji). Zgodnie z tą perspektywą polityczną egzystencjalnym zagrożeniem dla Rzeczpospolitej jest imperializm rosyjski, który zakłada zniszczenie wszelkiej polskiej podmiotowości.
Zobacz także: Niemiecki romantyzm a sprawa polska. Początek niemieckiego nacjonalizmu
Kolejnym założeniem jest tzw. polityczny imperatyw ograniczonego zaufania do Niemiec. Chodzi tu głównie o współpracę niemiecko-rosyjską, która na przestrzeni wieków stanowiła zagrożenie dla polskiej racji stanu. Istotna dla ugrupowania Jarosława Kaczyńskiego jest silna pozycja Polski w regionie, stąd powszechna narracja o rozwoju idei Międzymorza czy wzmacniania współpracy w ramach Grupy Wyszehradzkiej. Czwartym wektorem tej doktryny jest zacieśnianie więzi strategicznych pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi, których aktywność i obecność w Europie stanowi najpewniejszy gwarant bezpieczeństwa oraz podmiotowości Rzeczpospolitej pomiędzy Niemcami a Rosją.
Jako dowód wzrostu poziomu bezpieczeństwa w Polsce w dokumencie podane jest, że obecnie blisko 90% Polaków określa Polskę jako kraj bezpieczny. 96% obywateli uważa, że najbliższa okolica ich miejsca zamieszkania jest bezpieczna i spokojna. Według PiS takie wyniki to efekt wieloletnich i długofalowych działań obecnego rządu oraz kluczowych inwestycji w nasze bezpieczeństwo.
Sprawna dyplomacja, wzrost liczby żołnierzy, PKB na obronność, wielkie zakupy zbrojeniowe
Według programu ,,Bezpieczna Polska” kluczowa dla rządu Zjednoczonej Prawicy była sprawna dyplomacja. O to przykładowe wymienione działania:
- utworzenie stanowiska Szefa Służby Zagranicznej;
- otwarcie dostępu do karier dyplomatycznych przedstawicielom nauki, ekspertom, ludziom biznesu, a także urzędnikom
z doświadczeniem międzynarodowym do tej pory niemającym dostępu
do służby zagranicznej. - Otworzenie na pięciu kontynentach, ośmiu ambasad,
trzech konsulatów, Instytut Polski w Tbilisi i dwa stałe przedstawicielstwa. - doprowadzenie do najwyższego zatrudnienia Polaków w instytucjach międzynarodowych, na przykład
w UE – w 2015 roku było to 2858 osób, a w 2019 – 4032 (wzrost o 41%).
“Obecnie WOT liczy ponad 37 tys. żołnierzy. Docelowa liczba żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej wynosić będzie 53 tys. żołnierzy.”
Twórcy programu zaznaczyli, że utworzenie Wojsk Obrony Terytorialnej w 2017 roku od samego początku było celem rządu Prawa i Sprawiedliwości. Otwarcie, zapisane jest to jako budowa piątego rodzaju Sił Zbrojnych RP – ,,takiego który mógłby skutecznie przeciwdziałać zagrożeniom hybrydowym“. Jako dowód przydatności tych służb został podany ich udział w walce
z pandemią COVID-19 oraz w operacji „Silne wsparcie”. W ramach tej akcji żołnierze WOT cały czas wspierają Straż Graniczną,
policję, wojska operacyjne oraz społeczność lokalną w rejonie przygranicznym z Białorusią.
Bezpieczeństwo w programie PiS a Ustawa o Obronie Ojczyzny
Znajduje się także wzmianka o Ustawie o Obronie Ojczyzny, która zwiększa finansowanie armii do 3% PKB. Według polityków PiS, dzięki
mechanizmom umożliwiającym zwiększenie liczby żołnierzy planowane jest osiągnięcie liczebności Wojska Polskiego na poziomie co
najmniej 300 tys. żołnierzy.
Można również odnaleźć wzmiankę tym, że liczba żołnierzy WP uległa znacznemu zwiększeniu – z 97 tys. do ponad 180 tys. żołnierzy. Ponadto, rządzący chwalą się przyjętym Planem Modernizacji Technicznej na lata 2021 – 2035, który na nowe uzbrojenie i wyposażenie dla żołnierzy przeznaczy 524 mld zł. Potwierdzeniem mają być statystyki:
Zobacz także: Jak sprawdziło się euro na Słowacji? Wywiad z Prezesem Stowarzyszenia Racja
“Polska wśród państw NATO została liderem we wzroście oraz poziomie wydatków na obronę narodową. Wydatki wyniosą w 2023 r. około 4% PKB i będą dwukrotnie wyższe niż cel NATO (2% PKB). Do 2031 r.
planowane wydatki wynoszą średnio ok. 4 do 4,5% PKB rocznie.”
Wyliczona jest ilość zakupionego sprzętu dla Sił Zbrojnych. PiS chwali się pozyskaniem m.in 250 czołgów Abrams M1A2 SEP v.3, 1000 koreańskich czołgów K2, 32 samolotów F-35A, jedyne dostępne obecnie na rynku, produkowane seryjnie statki powietrzne posiadające właściwości „stealth”; 96 armatohaubic KRAB – ,,to polska, nowoczesna armatohaubica, która cieszy się międzynarodowym uznaniem.” Zakupy w zbrojeniówce są bardzo szczegółowo rozpisane w programie, więc zachęcamy do zapoznania się z jego treścią na stronach 94-99 (link: https://pis.org.pl/media/download/2604996161f8fcbe3f0c507d58337156fa013e4e.pdf)
Bezpieczeństwo w programie PiS – energetyka
Tak jak już było wcześniej wspomniane, PiS w wielosegmentowy sposób odnosi się do bezpieczeństwa. Rozumie je sensu largo i rozciąga na bezpieczeństwo energetyczne. Rząd premiera Morawieckiego szczyci się w broszurze programowej realizacją kluczowych inwestycji w zakresie uniezależniania się od rosyjskich surowców. Główny wątek jest poświęcony Baltic Pipe – system gazociągów łączących Polskę, Danię i Norwegię. która ,,w zasadniczy sposób zwiększyła niezależność dostaw gazu do Rzeczpospolitej.”
Zbudowano także połączenia gazowe z Litwą i Słowacją, które wraz z połączeniami transgranicznymi z Republiką Federalną Niemiec i Republiką Czeską wzmacniają zdaniem polityków PiS odporność Polski na sytuacje kryzysowe. Jest jeszcze mowa o rozbudowie terminala LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu oraz magazynów gazu, a także inwestycja w pływający terminal FSRU w Zatoce Gdańskiej.
Nie mogło również zabraknąć poruszenia wątku Orlenu:
“Przeprowadziliśmy proces konsolidacji Orlen, Energa, Lotos, PGNiG, tworząc koncern multienergetyczny o zasięgu europejskim. Fuzja Orlenu z Lotosem oraz PGNiG jest elementem budowy silnego koncernu multienergetycznego, który będzie nie tylko gwarantem bezpieczeństwa energetycznego Polski, ale będzie w stanie skutecznie konkurować na globalnych rynkach. Po konsolidacji ORLEN stał się jedną z 150 największych firm na świecie”.
Co dalej? By nie doszło do tragedii jak w Buczy
W rozdziale czwartym umieszczono perspektywy dla Polski do roku 2031 roku. W planach na przyszłość sprawę bezpieczeństwa deklaracja sprowadza do rozwoju armii. Jeśli wierzyć zapisom programu, to PiS odrzuca koncepcje końca historii Fukuyamy i twierdzi, że tylko silna i zmodernizowana polska armia jest w stanie zachować suwerenność Polski. Stanowczo odrzucają koncepcję obrony od linii Wisły zaproponowaną przez Platformę Obywatelską. Sformułowali patetyczne stanowisko ,,walki o każdy centymetr terytorium Polski, by nigdy nie powtórzyły się u nas tragedie, do których doszło w Buczy, Irpieniu i w wielu innych ukraińskich miejscowościach”. Ponownie przypomniano politykę resetu oraz likwidacje jednostek sił zbrojnych przez poprzedników.
Zobacz także: Operacja Polska NKWD – zapomniane ludobójstwo Polaków w ZSRR
Celem PiS jest osiągnięcie docelowej liczebności Sił Zbrojnych RP na poziomie co najmniej 300 tys. żołnierzy, wdrożenie nowoczesnego sprzętu, któryjuż w większości został zakontraktowany, oraz sformowanie nowych jednostek wojskowych. To wszystko ma sprawić, wedle przewidywań analityków związanych z ugrupowaniem, że Polska będzie dysponowała najsilniejszą armią lądową w Europie. Celem ma być również jednocześnie wzmocnienie wschodniej flanki NATO.
Wojsko ma dysponować sześcioma dywizjami wojsk lądowych. W przyszłości partia ma zamiar rozwijać pododdziały Wojsk Obrony Terytorialnej, w tym specjalistyczne formacje, takie jak Komponent Obrony Pogranicza.
Bezpieczeństwo w programie PiS – marynarka wojenna
PiS zapowiada także odbudować potencjał Marynarki Wojennej RP poprzez zwiększanie możliwości komponentu morskiego, wprowadzając do służby fregaty Miecznik oraz pozyskując okręty podwodne. Planem jest osiągnięcie pełnej gotowości przez Wojska Obrony Cyberprzestrzeni.
Zwrot ma nastąpić w podejściu do zamówień na sprzęt: ,,Będziemy nadal konsekwentnie wspierać rozwój polskiego przemysłu obronnego. Zamówienia będą kierowane przede wszystkim do polskich zakładów”. Dzięki pozyskanej technologii w Polsce mają być produkowane m.in. czołgi K2, armatohaubice K9, fregaty Miecznik czy samoloty FA/50.
PiS zapowiada popularyzację obrony powszechnej. W jaki sposób?
- Poszerzenie możliwości kształcenia i szkolenia żołnierzy na uczelniach wojskowych. Powstaną nowe kierunki, obejmujące
kształcenie specjalistów wojsk kosmicznych, analityków rozpoznania, identyfikacji i zwalczania zagrożeń hybrydowych oraz komunikacji strategicznej. - Odtworzymy Wojskową Akademię Medyczną. Wojna w Ukrainie pokazała, jak istotna jest medycyna pola walki, oraz podkreśliła kluczową rolę medyków wojskowych.
- Wojskowe programy stypendialne dla studentów uczelni cywilnych.
- W szkołach średnich będą tworzone nowe klasy mundurowe, w całej
Polsce ma powstać ich tysiąc. - Wprowadzenie obowiązkowego, zakończonego zaliczeniem, kursu pierwszej pomocy dla uczniów ostatnich klas szkół średnich.
- Zmiana podstawy programowej przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa.
Wsparcie ze strony UE obowiązkiem
Program dużą uwagę skupia na bezpieczeństwie granic. Partia przywołuje dokonania rządu w zakresie budowy zabezpieczeń, czyli 187 km zapory fizycznej na granicy z Białorusią wraz z barierą elektroniczną. Przywołana jest także budowa bariery elektronicznej na granicy polsko-rosyjskiej o długości 200 km. Stronnictwo proponuje implementacje nowego systemu azylowego pod nazwą ,,idea zewnętrznych ośrodków recepcyjno-azylowych”. Stanowi odpowiedź na wyzwanie, jakim dla państw członkowskich UE jest proces recepcji nielegalnych migrantów.
Zobacz także: Twitter jako narzędzie dezinformacji podczas wojny na Ukrainie
Proponowane rozwiązanie zakłada, że w przypadku, gdy wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej zostanie ostatecznie odrzucony, a dany obywatel państwa trzeciego nie może szybko wrócić do swojego kraju pochodzenia, to osoba ta zostałaby przekazana do państwa trzeciego. Tam pozostałaby do czasu powrotu do kraju pochodzenia. Obecnie, jest zawracana bezpośrednio do państwa pochodzenia. PiS żąda od Unii Europejskiej wsparcia za obronę granic zewnętrznych wspólnoty i sprawne zarządanie kryzysem uchodźczym w związku z wojną na Ukrainie. Nazywa to wręcz obowiązkiem.
Karetka w każdej gminie i strażak za kierownicą
Wyodrębniono jeszcze obszar bezpieczeństwa wewnętrznego. Ugrupowanie rządzące rozumie przez to zapewnienie wystarczającej liczby karetek pogotowia – ,,zapewnić karetkę w każdej gminie”. Co więcej, dzięki specjalnym kursom kierowcą karetki mógłby zostać strażak. PiS daje sobie 10 lat na finalizacje tego projektu.
Druga część dotycząca bezpieczeństwa wewnętrznego poświęcona jest służbom mundurowym. Nie znajdujemy jednak nowych propozycji. Program odwołuje się jedynie do zrealizowanych już działań, bądź tych, które zostały rozpoczęte np. wprowadzenie dodatków motywacyjnych i za długą służbę oraz powoływaniu nowych szkół mundurowych takich jak Wyższa Szkoła Straży Granicznej Koszalinie czy przekształceniu Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie w Akademię Pożarniczą i Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie w Akademię Policji w Szczytnie.
Podsumowanie
Program wyborczy Prawa i Sprawiedliwości kładzie duży nacisk na bezpieczeństwo. Jest to świadomy i nieodzownych element kampanii z dwóch powodów. PiS, to formacja rządząca, dlatego musi poważnie podchodzić do tego obszaru ze względu na niestabilną sytuację międzynarodową. Poza tym, ich celem jest przedstawienie jak najszerszej palety zmaterializowanych obietnic. Kwestia psychologii polityki i piramidy Maslowa, to wątek poboczny, lecz na pewno warty zbadania i uwzględnienia w osądach politologicznych.
